Eski çağlardan itibaren zaman farklı cisimlerle farklı şekillerle insanların hayatlarına düzen getiriyor. İnsanların yaşadıkları çağ içerisinde zorunlu ihtiyaçlar sonucunda icat ettikleri “saat” yıllar geçtikçe türlere, modellere, markalara göre farklı değerler kazanıyor ve insanların hayatlarında önemli bir yer ediniyor. Kimisi için yalnızca bir araç olan saat, kimi için aksesuar, kimi için ailesinden kalan bir hatıra, kimi içinse güzel bir hediye oluyor. Meraklıları için ise çok başka anlamlar ifade eden saat, bir koleksiyon tutkusuna dönüşüyor.
Asıl mesleği bilgisayar mühendisliği olan Mert Kalafat da gerçek bir saat tutkunu. Saatler hakkındaki bilgi birikimin yanı sıra kendisine hobi olarak saatler konusunda geliştiren ve geliştirmeye devam eden Kalafat, saat konusu özelinde YouTube kanalına da içerik üretiyor. Mert Kalafat ile hayatında saatlerin yerini ve saat tutkusunu konuştuk.
YouTube’da bir saat kanalı hayata geçirme fikri nasıl ortaya çıktı?
Aslında birçok sebebi var ama en belirleyici olanı paylaşmaya çalışayım. Saat Dünyası Dergisi isimli bir dergide yazı yazıyordum. Global bilindik markaların saatleri yerine, daha çok bağımsız saat markalarının (independent watch brands) saatlerini beğenip, bunlarla ilgili yazı yazmak istiyordum. Christophe Claret’in Poker saati, Urwerk’in UR-1001 modeli, Honoré de Balzac da olsanız dahi, bir makalede betimleyemeyeceğiniz kadar komplike özelliklere sahip olduğunu düşündüğüm için; yazılı basın yerine görsel bir sosyal platformun daha başarılı olacağını düşündüm. Konstantin Chaykin’in mesela saatlerinin videolarını izliyordum, bir sene sonra kendisiyle bir fuarda tanışıp, kanalımız için röportaj yapma fırsatı buldum. O günden beri Youtube’a içerik üretmeye devam ediyorum.
İlk saatiniz neydi ve şu sıralar peşinde olduğunuz bir saat var mı?
İlk saatimi altın tonda bir Swatch saatti diye anımsıyorum. Tabi o zaman yaşım küçük ve de saat merakım henüz başlamamıştı 🙂 Şu sıralar peşinde olduğum bir saat yok, ama Alain Silbersterin dokunuşlu bir saat isterdim.
Yüksek saatçiliğin merkezi olarak kabul edilen İsviçre’de üretilen saatleri diğerlerinden ayıran nedir?
Gelenek diyebiliriz. Çok güzel Alman markası saatler de var tabi. Nasıl biz güreşte ve halterde iyiysek adamlar da saat konusunda iyi.
İsviçre saatleri pahalı çünkü Avrupa ülkelerinde ve İsviçre’de işçilik de pahalı. Bence pazarlama konusunda da başarılılar, ekonomik güçleri de iyi olduğu için, bu da lüks ürünlerine kolay bir şekilde yansıyabiliyor.
“Kişisel beğenilerinize, göre tercih ettiğiniz bir koleksiyon en iyi koleksiyon”
Bir saat koleksiyonu nasıl yapılmalı?
Rolex’in dahi son zamanlarda değer kaybettiği günümüz piyasasında bence temel olarak kişisel zevklere göre yapılmalı. Yatırım amaçlı saat bence boşa harcanan zaman ve para. Kısa vadeli hareketler yapacaksanız belki düşünülebilir…ama çok kısa…piyasa o kadar değişken ki çünkü. 50 yıl sonra değerlenecek diye alıyorsanız, 50 yıl sonra zevkler de değişiyor, teknoloji de. Elinizdeki saat o zamanın modasına uyamayabiliyor, ya da artık üretilmediği için parça bulma problemi çıkararak daha da maliyetli bir hale dönüşebiliyor. Onun yerine bir bankaya, ya da mülke yatırım yapmayı daha çok önerebilirim. Şu an extreme değere satılan saatlerin açık arttırmada ya bir ünlünün (Rolex Paul Newman/Sylvester Stallone) takmış olduğu saatler olduğunu görüyoruz ya da inanılmaz ender bulunabilen saatler (Örnek: Patek Philippe REF. 3651). Zaten eğer bu saatlere erişebiliyorsanız, çok fazla bir beklentiniz olmayan bir hayat yaşıyor olma olasılığınız yüksek. Torun tombalağa kalsın diye düşünüyorsanız da tamam kalbiniz ciddi anlamda çok temiz ve son derece saygı duyduğum bir davranış. Fakat, dediğim gibi o saat o dönemin saati olmayabilir…ve belki de torunum benim kadar olayı sahiplenmeyebilir 🙂 O yüzden, özetle başkalarının fikir ve yorumlarından bağımsız, sadece sizin kişisel beğenilerinize, göre tercih ettiğiniz bir koleksiyon en iyi koleksiyon bence. İkinci elde değer kaybettirmeyen saatler seçmek, satıp başka bir model almak için de mantıklı ama, bu devirde bu hareketliliği yapabileceğiniz çok fazla marka kalmadı. Eskiden daha fazla markada (10-15) daha çok değer kaybetmeyen ikonik model var diye geçerdi, ama şu an olay belli başlı markalar (4-5) arasında geçiyor, onların da her modeli için değil. Çok fazla uygun fiyatlı saat almak da tek adet bir ikonik saat alma yolundaki bütçenizi yiyebilir, sadece ikonik ve ikinci elde değer kaybetmeyeceğini düşündüğünüz saat almakta sizi zevklerinizin değil de piyasanın yönlendirdiği bir koleksiyona götürebilir (kimileri de ama bunu seviyor sonuçta).
Özetle kutusunda durmayacak, kolunuzda takacağınız ve de keyif alacağınız saatler olmalı. Hatta bu bir koleksiyon da olmayabilir tek bir saat olup, tüm anlarınızı beraber paylaştığınız ve duygusal bir anlam yüklediğiniz.
Sizce iyi bir kol saati aynı zamanda bir statü sembolü müdür?
Statü sembolü olarak kullanmak isteyenler var, evet. Bir mekana lüks arabanızla giremeyebilirsiniz ama lüks bir saatinizle giriş yapabilirsiniz. Ama bunu da anlayabilecekler yine aynı statüde insanlar olabilir sadece. Über zengin bir koleksiyoner, o lüks saati takmasa da statüsü zaten çevresinde bilindiği için. Kendi aralarında bende en limitlisi, en bulunmazı var, ve ona erişebiliyorum savaşı olabilir. Kimileri de tam tersine alım gücünü saklamayı tercih ediyor. Bugün, ama orijinal bir Richard Mille ile Metrobüs’e binseniz de bunu kimse yüksek ihtimalle anlamayacaktır. Ya da Rolex biliniyor, saatten anlamayan birisi Richard Mille bir saati çocuk saati de sanabilir. Çok göreceli bence. Önemli bir iş bağlamak için IWC Perpetual saatini tercih edeni de gördüm ama…özetle statü amaçlı kullananlar var…biz ama daha çok zevklerinizi yansıtan bir aksesuar olarak tanımlayalım dilerseniz…bunun yanında da zamanı gösterebilen.
2022’nin Öne Çıkan Saatleri
Sizce 2022’nin öne çıkan saatleri hangileri oldu?
Omega Moonswatch (Ses Getirdiği için), Rado Captain Cook Bronze (Markayı ateşlediği için) Octo Finissimo Ultra, Cartier Masse Mysterieuse, IWC Lake Tahoe, Moiser & Cie Pioneer, Cylindrical Tourbillon Skeleton, Grand Seiko SLGH005, MB&F MAD1, Hamilton Railroad Cep Saati, Longines Zulu Time ve Citizen Tsuyosa.
Beyefendiler Kulübü takipçileri için bir saat önermenizi rica etsek?
Hatta birden fazla önereyim isterseniz her bütçeye göre:
- Dayanıklılığından ötürü herhangi bir G-shock
- Citizen NY0086-16LE
- Orient Kamasu
- Tissot Prx
- Tissot Gentelman
- Hamilton Khaki Field H69439931
- Hamilton Frogman H77705145
- Zodiac Super Sea Wolf
- Longines Legend Diver
- Sinn U1
- Nomos Tangente
- IWC Pilot Chronograph IW378005